Minoko
Allemand - Tigrinya - Amharique
Maloba ya sikisiki
Tigrinya - Amharique
Mingi na ntina ya Tigrinya mpe Amharic ezali minoko nyonso mibale ya Semite oyo balobaka libosoliboso na Liseke ya Afrika.
Bazali na libula moko ya nkota, kasi bakeseni na fonoloji, maloba mpe gramere na bango. Talá ndenge oyo tokokanisi minɔkɔ yango mibale:
1. Tigrinya
• Elobami na: Érythrée mpe etuka ya Tigray ya Éthiopie.
• Motango ya balobi: Pene na bato milio 9.
• Makomi: Tigrinya esalelaka ekomeli ya Ge'ez, eyebani mpe na kombo ya ekomeli ya Ethiopie. Makomi yango ezali ya syllabe, elingi koloba elembo moko na moko ezali komonisa syllabe.
• Libota ya nkota: Tigrinya ezali na etape ya Semite ya Sudi ya libota ya nkota ya Afroasiatique, lokola Amharic.
• Bizaleli: Tigrinya ezali na ba consonnes mpe ba voyelles mingi, na makelele mingi oyo ekeseni na minoko ya Semite. Ezali na ba systèmes complexes ya conjugation ya verbe mpe ya inflexion ya ba noms.
• Bososoli ya boyokani : Ezali na boyokani makasi na Tigre (elobelami na Érythrée) kasi ekoki kososolama mingi te na Amharic, atako ezali na mosisa moko ya Semite.
2. Liambo ya Amharique
• Elobami na: Ethiopie (ezali monoko ya leta ya mboka).
• Motángo ya bato oyo balobaka: Bato soki milio 32 oyo balobaka monɔkɔ ya mboka na bango mpe bamilio mosusu oyo basalelaka yango lokola monɔkɔ ya mibale.
• Makomi: Amharic esalela mpe ekomeli ya Ge'ez, na mwa bokeseni na bilembo soki tokokanisi yango na Tigrinya. Lokola Tigrinya, ezali syllabary epai elembo mokomoko ezali komonisa mobalani ya consonant-voyelle.
• Libota ya nkota: Amharique ezali eteni ya etape ya Semite ya Sudi, elongo na Tigrinya, atako ezwaki bopusi mingi na minoko ya Cushite mpo na bokeseni ya bisika ya Ethiopie.
• Bizalela: Amharic ezali na système ya conjugation ya verbe ya pete koleka Tigrinya mpe maloba mingi ya kodefa uta na Oromo, Cushitic, mpe minoko misusu ya pembeni. Esalelamaka na guvɛrnema, na mateya mpe na bapanzi-nsango na Éthiopie.
Bokeseni mpe bokokani ya ntina:
• Bokokani ya makomi : Minɔkɔ nyonso mibale esalela mbongwana ya ekomeli ya Ge’ez, kosala ete ba systèmes na yango ya bokomi ekokana, atako ekokani te.
• Grammaire : Minɔkɔ nyonso mibale elandaka motindo ya monene ya Semite ya molongo ya maloba verbe-sujet-objet, kasi ba structures mpe conjugations ekoki kokesana mingi.
• Bokangami ya mimeseno mpe ya lisolo: Amharic mpe Tigrinya bakabolaka