Minoko
Allemand - Lifalanse - Bambara
Lisusu na ntina Bambara, eyebani mpe na nkombo Bamana to Bamanakan, ezali monoko oyo balobaka libosoliboso na Mali, na Afrika ya Wɛsti. Ezali na kati ya libota ya nkota ya Mande mpe esalaka lokola lingua franca na Mali, .
elingi koloba ete esalelamaka mingi mpo na bosololi kati na bato oyo bazali na minoko ya mboka ekeseni.
Talá mwa makambo ya ntina na ntina na Bambara:
1. Balobi: Elobami na bato pene na milio 14, na balobi soko milio 4 mpe mingi mosusu oyo basalelaka yango lokola monoko ya mibale.
2. Status: Bambara ezali monoko ya ekolo ya de facto ya Mali, atako français ezali monoko ya leta.
3. Système ya bokomi: Esalelaka alphabet latin oyo ebongwani, atako na bonkoko ekomamaki na kosalelaka ekomeli ya N'Ko.
4. Monɔkɔ ya mongongo: Bambara ezali monɔkɔ ya mongongo, elakisi ete mongongo esalelamaka mpo na kokesenisa ndimbola ya maloba.
5. Ntina ya mimeseno: Ezali na boyokani makasi na bato ya Bambara, moko ya bikolo ya minene na Mali, eyebani mpo na bonkoko na bango ya mimeseno ya bomengo.
6. Makambo ya nkota : Bambara ezali na molongo ya maloba ya sujet-objet-verbe (SOV) mpe esalelaka ba postpositions na esika ya ba prépositions.
7. Dialectes : Ezali na ba dialectes ya Bambara ebele, na mua intelligibilité mutuelle entre bango.
8. Media: Esalelamaka na ba émissions ya radio, na ba émissions ya télévision, pe na ba journaux mosusu na Mali.
9. Boyekoli: Atako Lifalanse ezali monoko ya liboso ya mateya na biteyelo, Bambara esalelamaka ntango mosusu, mingi mingi na mateya ya ebandeli.
Olingi naloba na bozindo likambo moko ya sikisiki ya Bambara, na ndakisa gramere na yango, contexte culturel, to boyokani na yango na minoko mosusu ya etuka?
Kozwa na mosala
Mariama K., mpe azali na mbula 19
